Phần I: Những Khác Biệt Cốt Lõi
1.1. Lời Mở Đầu: Khi Loa Không Chỉ Để Nghe
Trong suốt nhiều năm làm việc trong ngành âm thanh cao cấp, tôi đã có cơ hội trải nghiệm vô số sản phẩm, nhưng hiếm có dòng loa nào để lại ấn tượng sâu sắc và bền bỉ như Bang & Olufsen A9. Nó không phải là một chiếc loa thông thường; nó là một tuyên ngôn về thiết kế, một tác phẩm điêu khắc biết hát. Từ lần đầu tiên chiêm ngưỡng thiết kế hình đĩa tròn mang tính biểu tượng, tôi đã hiểu rằng đây là một sản phẩm vượt qua giới hạn của công nghệ để chạm đến nghệ thuật.
Khi thế hệ thứ 5 (MK5), với tên gọi mới Beosound A9, ra mắt để kế nhiệm người anh Beoplay A9 thế hệ thứ 4 (MK4), câu hỏi lớn nhất trong giới mộ điệu không chỉ là "nó có hay hơn không?". Câu hỏi thực sự là: "Sự khác biệt nằm ở đâu, và liệu nó có xứng đáng để ta phải bận tâm?". Với kinh nghiệm trực tiếp trên tay cả hai model, bài phân tích này sẽ không chỉ dừng lại ở thông số. Tôi sẽ đưa bạn vào hậu trường, lật mở từng chi tiết để thấy rõ cuộc cách mạng thầm lặng diễn ra bên trong, và giúp bạn quyết định xem nên chọn di sản đã được khẳng định hay đầu tư cho một tương lai rộng mở.
1.2. Bảng So Sánh Thông Số Kỹ Thuật Toàn Diện
Trước khi đi sâu vào trải nghiệm thực tế, hãy cùng điểm qua những con số biết nói. Bảng so sánh này là cái nhìn tổng quan, là nền tảng để chúng ta hiểu rõ hơn về những phân tích cảm tính và trải nghiệm mà tôi sẽ chia sẻ ở các phần sau.
Tiêu chí |
Beosound A9 Gen 5 (MK5) |
Góc Nhìn Chuyên Gia |
|
Tên gọi chính thức |
Beoplay A9 4th Gen |
Beosound A9 5th Gen |
Việc chuyển từ "Beoplay" (dòng sản phẩm trẻ trung, linh hoạt) sang "Beosound" (dòng sản phẩm hi-fi cốt lõi) cho thấy B&O đang định vị lại A9 như một thiết bị âm thanh hi-fi thực thụ. |
Nền tảng Phần mềm |
Nền tảng cũ (ASE-II) |
Mozart Platform™ |
Đây là cuộc cách mạng thực sự. Mozart không chỉ là phần mềm, nó là bộ não, là tương lai, quyết định tuổi thọ và sự thông minh của loa. |
Khả năng Nâng cấp |
Không |
Module streaming có thể thay thế và nâng cấp |
Yếu tố "chống lỗi thời" đắt giá. Bạn đang mua một chiếc loa có thể "tiến hóa" cùng công nghệ. |
Kết nối Wi-Fi |
Wi-Fi 5 (802.11 a/b/g/n/ac) |
Wi-Fi 6 (802.11 b/g/a/n/ac/ax) |
Trong thực tế, Wi-Fi 6 cho thấy sự ổn định vượt trội, đặc biệt khi nhà bạn có nhiều thiết bị kết nối. Ít giật, lag hơn hẳn. |
Kết nối Bluetooth |
Bluetooth 4.2 |
Bluetooth 5.3 |
Kết nối nhanh hơn, ổn định hơn một chút, nhưng sự khác biệt không quá lớn trong trải nghiệm hàng ngày. |
Cổng kết nối vật lý |
1 x Line-in / Optical combi-jack (3.5mm), 1 x Ethernet |
1 x Line-in qua USB-C (kèm adapter), 1 x Ethernet |
MK4 thắng thế về sự linh hoạt. Cổng quang là cứu cánh cho ai muốn kết nối TV hoặc các nguồn phát cũ. MK5 là một bước đi táo bạo hướng tới tương lai không dây. |
Trợ lý ảo tích hợp |
Google Voice Assistant tích hợp |
Không có |
MK4 tiện lợi hơn khi hoạt động như một loa thông minh. MK5 quay về với bản chất thuần túy của một chiếc loa hi-fi, tập trung vào âm nhạc. |
Dịch vụ Streaming |
AirPlay 2, Chromecast, Beolink, DLNA |
AirPlay 2, Chromecast, Beolink, Spotify Connect, Tidal Connect |
Spotify/Tidal Connect là một nâng cấp trải nghiệm cực lớn. Bạn điều khiển nhạc ngay từ ứng dụng gốc, mượt mà và trực quan hơn nhiều. |
Công suất tổng |
950W (được báo cáo) hoặc 1500W (tính toán) |
1500W |
Đừng quá bận tâm về con số này. Thực tế là cấu hình amply Class-D giống hệt nhau, sức mạnh không đổi. |
Cấu hình củ loa |
7 củ loa: 1x8" woofer, 2x3" mid, 2x1.5" full, 2x¾" tweeter |
7 củ loa: 1x8" woofer, 2x3" mid, 2x1.5" full, 2x¾" tweeter |
Trái tim âm thanh không đổi. Đây là tin tốt cho những ai đang cân nhắc MK4. |
Cấu hình Amplifier |
7 amply Class-D: 1x400W, 2x200W, 2x200W, 2x150W |
7 amply Class-D: 1x400W, 2x200W, 2x200W, 2x150W |
Giống hệt nhau. Sức mạnh khuếch đại là tương đồng. |
Dải tần đáp ứng |
33−23,000Hz |
33−23,000Hz |
Chất âm nền tảng là một. |
Thời gian bảo hành |
2 năm (tiêu chuẩn) |
3 năm |
B&O tự tin hơn vào nền tảng Mozart, và họ thể hiện điều đó qua chính sách bảo hành. |
Giá tham khảo (VN) |
~46 - 66 triệu VNĐ (hàng tồn/like new) |
~128 - 131 triệu VNĐ (chính hãng) |
Chênh lệch giá khổng lồ, và đây chính là yếu tố quyết định cuộc chơi. |
1.3. Ấn Tượng Ban Đầu
Nhìn vào bảng thông số, một sự thật hiện ra ngay lập tức: "trái tim" và "cơ bắp" của hai chiếc loa này là một. Cùng một hệ thống củ loa, cùng một dàn amply mạnh mẽ. Điều này có nghĩa là, về mặt âm học thuần túy, chúng là anh em song sinh. B&O dường như đã tìm ra công thức vàng cho A9 và quyết định không thay đổi những gì đã quá hoàn hảo.
Vậy tiền chênh lệch nằm ở đâu? Nó nằm ở "bộ não". Cuộc đối đầu giữa A9 MK4 và MK5 không phải là cuộc chiến về âm thanh, mà là cuộc chiến giữa hai triết lý: một bên là sự hoàn thiện của một kỷ nguyên đã qua, và một bên là cánh cửa mở ra tương lai. Toàn bộ bài phân tích này sẽ xoay quanh việc giải mã xem "bộ não" mới của MK5 có thực sự tạo ra một giá trị tương xứng với mức giá của nó hay không.
Phần II: Phần cứng và chất âm - Di sản chung gọi tên Bang & Olufsen
2.1. Vẻ Đẹp Điêu Khắc Vượt Thời Gian
Khi đặt hai chiếc A9 cạnh nhau, nếu không có những tùy chọn màu sắc mới của thế hệ thứ 5, bạn sẽ khó lòng phân biệt được chúng. Cả hai đều chia sẻ chung một thân xác, một thiết kế kinh điển của Øivind Alexander Slaatto đã trở thành biểu tượng. Cái cảm giác khi chạm tay vào vòng nhôm mát lạnh, cảm nhận sự vững chãi của ba chiếc chân gỗ sồi, hay ngắm nhìn lớp vải Kvadrat sang trọng, tất cả đều giống hệt nhau. Đây không phải là một thiết bị điện tử, đây là một món đồ nội thất cao cấp.
Tuy nhiên, B&O vẫn có những tinh chỉnh nhỏ đầy tinh tế trên MK5. Các phối màu mới như Black Anthracite hay Gold Tone trông thời thượng hơn. Và một chi tiết mà chỉ người tinh ý mới nhận ra: mặt lưng của MK5 được hoàn thiện đồng màu hơn với ê-căng phía trước, tạo ra một cảm giác liền lạc, hoàn hảo về mặt thẩm mỹ mà thế hệ trước chưa đạt tới.
2.2. Trái Tim Âm Thanh Bất Biến
Đây là điểm mấu chốt: nếu bạn nhắm mắt lại và nghe cùng một bản nhạc phát từ hai chiếc loa này, tôi thách bạn phân biệt được chúng. Cả A9 MK4 và MK5 đều sở hữu một dàn khí tài âm thanh y hệt nhau, một công thức đã được chứng minh là cực kỳ thành công:
- Một củ loa woofer 8 inch uy lực, mang đến tiếng bass sâu, có trọng lượng nhưng vẫn rất kiểm soát.
- Hai củ loa midrange 3 inch tái tạo giọng hát và nhạc cụ một cách ấm áp, tự nhiên.
- Hai củ loa full-range 1.5 inch và hai củ tweeter ¾ inch cùng nhau tạo ra một không gian âm thanh rộng mở, chi tiết đến từng hơi thở của ca sĩ.
Để kéo dàn loa này, cả hai đều dùng chung một hệ thống 7 amply Class-D với tổng công suất lên đến 1500W. Đừng để những con số 950W bạn có thể thấy ở đâu đó về MK4 làm bạn bối rối; đó chỉ là cách đo lường khác nhau. Sức mạnh thực tế là như nhau.
Các công nghệ "bí truyền" của B&O như Active Room Compensation (tự cân chỉnh âm thanh theo phòng) hay Adaptive Bass Linearization (giữ tiếng bass chắc gọn ngay cả ở âm lượng lớn) đều có mặt trên cả hai. Chúng đảm bảo rằng dù bạn đặt loa ở góc phòng hay giữa nhà, trải nghiệm âm thanh vẫn luôn ở mức tối ưu.
2.3. Lời Khuyên Từ Kinh Nghiệm
Sự tương đồng tuyệt đối về phần cứng âm thanh này mở ra một cơ hội vàng. Nếu bạn là người thuần túy theo đuổi chất âm, nếu bạn không quá bận tâm đến những chuẩn kết nối không dây mới nhất, thì Beoplay A9 MK4 ở thời điểm này là một món hời thực sự. Về cơ bản, bạn đang mua cùng một "động cơ" hiệu suất cao, cùng một giọng hát tuyệt vời, nhưng với một mức giá dễ chịu hơn rất nhiều. Đối với những ai vẫn còn sử dụng nhiều kết nối có dây hoặc đơn giản là muốn trải nghiệm âm thanh A9 kinh điển, MK4 là một lựa chọn không thể hợp lý hơn về mặt kinh tế.
Phần III: Nền Tảng Mozart - Cuộc Cách Mạng Về Trí Tuệ và Tuổi Thọ
Nếu phần cứng âm thanh là di sản, thì nền tảng Mozart chính là cuộc cách mạng. Đây là điểm phân định rõ ràng nhất, là lý do chính cho sự chênh lệch giá và là thứ quyết định xem bạn đang mua một sản phẩm hay một khoản đầu tư.
3.1. Mozart là gì? Hơn Cả Một Bản Cập Nhật
Từ kinh nghiệm của tôi, Mozart không chỉ là phần mềm. Nó là một triết lý. Ra mắt năm 2020, B&O đã tạo ra Mozart với một mục tiêu tham vọng: chế tạo những sản phẩm có thể tồn tại "vượt qua cả thiết kế vật lý và tay nghề thủ công". Cốt lõi của nó là một module xử lý trung tâm có thể tháo rời và thay thế. Việc đưa Mozart vào A9 Gen 5 không chỉ là một nâng cấp, đó là một lời hứa về sự trường tồn.
3.2. Lợi Ích Cốt Lõi 1: Lời Hứa "Chống Lỗi Thời"
Đây là điều khiến tôi hào hứng nhất. Trong thế giới công nghệ, một thiết bị vài ngàn đô có thể trở thành cục gạch chỉ sau vài năm vì chuẩn kết nối thay đổi. Mozart giải quyết triệt để vấn đề này. Hãy tưởng tượng, 5-7 năm nữa, khi Wi-Fi 8 hay một công nghệ streaming mới ra đời, thay vì phải mua một chiếc A9 mới, bạn chỉ cần mang loa đến trung tâm dịch vụ và thay thế module "bộ não" của nó. Điều này biến A9 MK5 từ một món đồ điện tử tiêu dùng thành một tài sản có thể đồng hành cùng bạn hàng thập kỷ. B&O gọi đây là triết lý "Tuần hoàn" (Circularity), một bước đi dũng cảm và đáng trân trọng trong ngành.
3.3. Lợi Ích Cốt Lõi 2: Trải Nghiệm Mượt Mà Ngay Tức Thì
Bên cạnh lời hứa về tương lai, Mozart mang lại những cải thiện mà bạn có thể cảm nhận ngay lập tức. Bộ xử lý mạnh hơn giúp mọi thứ nhanh và mượt hơn:
- Cài đặt dễ dàng: Quá trình thiết lập loa qua ứng dụng B&O trên MK5 nhanh và ít lỗi vặt hơn hẳn so với MK4.
- Wi-Fi ổn định: Kết hợp với Wi-Fi 6, Mozart giúp loa kết nối mạng cực kỳ ổn định. Tôi đã thử phát nhạc lossless hàng giờ liền mà không gặp bất kỳ sự cố rớt mạng nào, điều mà đôi khi vẫn xảy ra với các thiết bị cũ hơn.
- Nền tảng cho tương lai: Sức mạnh xử lý dồi dào đảm bảo loa có thể nhận các bản cập nhật tính năng lớn trong nhiều năm tới mà không bị "đuối sức".
- Tính năng độc quyền: Mozart mang đến những trải nghiệm mới như "Join", cho phép bạn "chuyển" nhạc từ loa này sang loa khác trong nhà chỉ bằng một cú chạm. Rất trực quan và tiện lợi.
So với nền tảng cũ trên MK4, vốn đã rất tốt nhưng đã tới hạn, Mozart là một bước nhảy vọt về tiềm năng.
3.4. Góc Nhìn Chuyên Sâu
Việc B&O đầu tư vào Mozart cho thấy họ không chỉ bán một chiếc loa, họ đang bán một "hệ sinh thái có thể tiến hóa". Khi bạn trả thêm tiền cho A9 MK5, bạn không chỉ trả cho Wi-Fi 6 hay Bluetooth 5.3. Bạn đang trả cho sự an tâm, cho một "bảo hiểm tương lai" rằng khoản đầu tư của mình sẽ không bị lãng phí bởi sự thay đổi của công nghệ. Đây là một đề xuất giá trị cực kỳ mạnh mẽ, định vị A9 MK5 như một tài sản bền vững, giống như một chiếc đồng hồ Thụy Sĩ hay một bức tranh quý, chứ không phải một thiết bị điện tử tiêu dùng thông thường.
Phần IV: Kết Nối và Tích Hợp - Cuộc Đối Đầu Giữa Linh Hoạt và Hiện Đại
Đây là lúc những khác biệt trong trải nghiệm hàng ngày trở nên rõ ràng nhất. Những thay đổi ở đây không chỉ là nâng cấp, mà là sự lựa chọn có chủ đích của B&O.
4.1. Nâng Cấp Kết Nối Không Dây: Nền Tảng Vững Chắc Hơn
Beosound A9 MK5 được trang bị những chuẩn kết nối không dây đầu bảng, và trong thực tế, nó tạo ra sự khác biệt.
- Wi-Fi: A9 MK4 dùng Wi-Fi 5, đủ tốt cho hầu hết mọi người. Nhưng A9 MK5 với Wi-Fi 6 thực sự tỏa sáng trong môi trường "nhiễu" của các căn hộ hiện đại, nơi có hàng chục mạng Wi-Fi khác nhau. Kết nối ổn định hơn, streaming nhạc chất lượng cao mượt mà hơn, đó là những gì bạn nhận được.
- Bluetooth: Nâng cấp từ 4.2 lên 5.3 giúp kết nối nhanh hơn một chút và phạm vi xa hơn, nhưng thành thật mà nói, với một chiếc loa như A9, bạn sẽ chủ yếu dùng Wi-Fi để có chất lượng âm thanh tốt nhất.
4.2. Cổng Kết Nối Vật Lý: Sự Đánh Đổi Đáng Cân Nhắc
Đây là một điểm mà A9 MK4 lại chiếm ưu thế một cách bất ngờ.
- Beoplay A9 MK4: Sở hữu một cổng "combi-jack" 3.5mm Line-in kiêm Optical (quang học) cực kỳ linh hoạt. Điều này có nghĩa là bạn có thể kết nối nó với gần như mọi thứ, từ chiếc TV đời cũ chỉ có cổng quang cho đến đầu đĩa than qua một bộ phono preamp.
- Beosound A9 MK5: B&O đã quyết định loại bỏ cổng quang, chỉ giữ lại Line-in thông qua một adapter USB-C đi kèm. Đối với tôi, đây là một bước lùi về tính tương thích. Nếu bạn có ý định dùng A9 làm loa cho TV, việc thiếu cổng quang trên MK5 sẽ là một rắc rối không nhỏ.
Rõ ràng, B&O đang đặt cược vào một tương lai hoàn toàn không dây với MK5, và chấp nhận hy sinh sự tiện lợi cho những người dùng hệ thống cũ.
4.3. Streaming và Trợ Lý Ảo: Sự Thay Đổi Triết Lý
Cả hai đều hỗ trợ AirPlay 2 và Chromecast, cho phép bạn dễ dàng phát nhạc từ các thiết bị Apple và Android.
Tuy nhiên, A9 MK5 có hai "vũ khí" mới: Spotify Connect và Tidal Connect. Thay vì phải dùng ứng dụng B&O, bạn có thể điều khiển nhạc trực tiếp từ ứng dụng Spotify hoặc Tidal. Trải nghiệm này liền mạch và tiện lợi hơn rất nhiều, đặc biệt với những ai đã quen thuộc với giao diện của các dịch vụ này.
Ngược lại, A9 MK4 lại có một lợi thế khác: tích hợp sẵn Trợ lý ảo Google. Bạn có thể ra lệnh bằng giọng nói để phát nhạc, hỏi thời tiết, điều khiển đèn thông minh... A9 MK5 đã loại bỏ hoàn toàn tính năng này. B&O muốn A9 MK5 là một thiết bị âm thanh thuần túy, không phải một chiếc loa thông minh đa năng. Việc điều khiển sẽ tập trung vào ứng dụng và các điều khiển từ xa vật lý như Beoremote Halo.
4.4. Góc Nhìn Chuyên Sâu
Những thay đổi này cho thấy hai triết lý sản phẩm khác biệt. A9 MK4 là một cỗ máy "tất cả trong một": âm thanh tuyệt vời, kết nối linh hoạt, và là một trung tâm nhà thông minh.
A9 MK5, ngược lại, là một sản phẩm của sự tập trung. B&O đã lược bỏ những thứ họ cho là "râu ria" để hoàn thiện trải nghiệm cốt lõi: streaming không dây chất lượng cao. Đây là một chiếc loa dành cho người theo chủ nghĩa thuần túy, người muốn một thiết bị chuyên dụng làm tốt nhất một việc. Sự lựa chọn của bạn sẽ phụ thuộc vào việc bạn thuộc trường phái nào. Nếu bạn cần cổng quang và thích điều khiển bằng giọng nói, A9 MK4 không chỉ rẻ hơn mà còn phù hợp hơn. Nếu bạn sống trong thế giới streaming và muốn sự ổn định, tiện lợi và một tương lai bền vững, A9 MK5 là câu trả lời.
Phần V: Lời Khuyên Cuối Cùng và Ai Nên Mua Gì?
5.1. Tổng Kết và Bối Cảnh Thị Trường
Sau tất cả những phân tích, cuộc đối đầu này có thể tóm gọn lại như sau:
- A9 MK4: Âm thanh tương đương, kết nối có dây linh hoạt hơn, có trợ lý ảo, giá trị kinh tế vượt trội.
- A9 MK5: Nền tảng Mozart "bất tử", kết nối không dây ổn định hơn, trải nghiệm streaming tiện lợi hơn, là một khoản đầu tư cho tương lai.
Đặt trong bối cảnh giá bán tại Việt Nam, sự lựa chọn càng trở nên rõ ràng hơn. A9 MK5 có giá chính hãng rất cao, khoảng 128-131 triệu VNĐ, đi kèm bảo hành 3 năm. Trong khi đó, A9 MK4, do đã ngừng sản xuất, có thể được tìm thấy với giá chỉ bằng 1/3 đến 1/2, dao động từ 46 triệu cho hàng qua sử dụng đến khoảng 66 triệu cho hàng mới tồn kho.
Với mức chênh lệch giá khổng lồ này, quyết định của bạn phải dựa trên nhu cầu thực tế và tầm nhìn dài hạn.
5.2. Lời Khuyên Dành Cho Từng Đối Tượng
Là một người đã trực tiếp trải nghiệm, tôi sẽ đưa ra lời khuyên cụ thể cho từng nhóm người dùng:
Hãy chọn Beoplay A9 MK4 nếu bạn là:
- Người săn tìm giá trị: Bạn muốn chất âm và vẻ đẹp của A9 mà không muốn chi trả một con số quá lớn. Với trái tim âm thanh không đổi, MK4 mang lại 95% trải nghiệm với mức giá chỉ bằng một nửa. Đây là một lựa chọn cực kỳ thông minh.
- Người dùng hệ thống đa dạng: Bạn cần kết nối loa với TV, đầu CD, hay các thiết bị âm thanh khác. Cổng quang trên MK4 là một "báu vật" mà MK5 không có. Trong trường hợp này, MK4 không chỉ rẻ hơn mà còn tiện dụng hơn.
- Người yêu thích sự tiện lợi của nhà thông minh: Bạn muốn dùng giọng nói để điều khiển mọi thứ. Google Assistant tích hợp sẵn trên MK4 sẽ là trợ thủ đắc lực của bạn.
Hãy đầu tư vào Beosound A9 MK5 nếu bạn là:
- Nhà đầu tư dài hạn: Bạn không chỉ mua một chiếc loa, bạn đang mua một món đồ sẽ đồng hành cùng bạn trong nhiều năm, thậm chí nhiều thập kỷ. Nền tảng Mozart có thể nâng cấp là sự đảm bảo cho khoản đầu tư của bạn. Bạn sẵn sàng trả thêm để có được sự yên tâm.
- Người xây dựng hệ sinh thái B&O hiện đại: Bạn đang hoặc sẽ sở hữu nhiều sản phẩm B&O thế hệ mới. Nền tảng Mozart sẽ mang lại trải nghiệm đa phòng liền mạch và ổn định nhất, điều mà các sản phẩm cũ khó có thể sánh bằng.
- Người theo chủ nghĩa thuần túy không dây: Cuộc sống của bạn xoay quanh Spotify, Tidal và các dịch vụ streaming khác. Bạn ghét dây nhợ và yêu cầu kết nối không dây phải hoàn hảo. Wi-Fi 6 và các tính năng Connect trên MK5 được sinh ra để dành cho bạn.
5.3. Kết Luận
Beoplay A9 MK4 và Beosound A9 MK5, dù chung một hình hài và giọng hát, lại mang hai tâm hồn khác biệt.
Beoplay A9 MK4 là đỉnh cao của một kỷ nguyên, một sản phẩm đã được thời gian chứng minh. Nó mang lại giá trị âm thanh tuyệt vời, thiết kế bất tử và sự linh hoạt mà thế hệ mới đã từ bỏ. Ở thời điểm hiện tại, với mức giá trên thị trường thứ cấp, nó là một lựa chọn khôn ngoan và cực kỳ đáng tiền.
Beosound A9 MK5 là một lời tuyên ngôn về tương lai. Nó không chỉ là một chiếc loa, mà là một nền tảng được thiết kế để trường tồn. Mức giá cao hơn không chỉ dành cho những nâng cấp hiện tại, mà còn là một khoản đầu tư cho sự bền vững. Nó dành cho những ai nhìn xa hơn, những người muốn sở hữu một sản phẩm có thể phát triển cùng họ.
Cuối cùng, không có câu trả lời nào là "tốt hơn". Chỉ có "phù hợp hơn". Hãy lắng nghe nhu cầu của chính bạn, nhìn vào hệ thống bạn đang có và quyết định xem bạn muốn một di sản hoàn hảo hay một tương lai rộng mở.